Een laatste systeemvraag zo voor mijn vakantie; over nog zo'n fenomeen waar ik me de laatste tijd over verwonder:

𝐖𝐞𝐥𝐤 𝐨𝐨𝐫𝐝𝐞𝐞𝐥 𝐬𝐩𝐫𝐞𝐞𝐤 𝐢𝐤 𝐧𝐢𝐞𝐭 𝐮𝐢𝐭 𝐨𝐦𝐝𝐚𝐭 𝐝𝐢𝐭 𝐬𝐩𝐚𝐧𝐧𝐢𝐧𝐠 𝐳𝐨𝐮 𝐨𝐩𝐥𝐞𝐯𝐞𝐫𝐞𝐧?

"We zijn toch allemaal volwassenen? Hoe moeilijk kan het zijn?" Ik betrap me op deze gedachte terwijl ik naar een toezichthouder luister die vertelt over al het niet-uitgesproken in zijn organisatie en wat dat doet met mensen 𝘪𝘯 deze organisatie. Ze voelen zich onveilig, spreken zich niet uit, en voelen zich tegelijkertijd niet gezien, niet gehoord of verkeerd begrepen. Wat regelmatig resulteert in (stille) conflicten. Overtuigingen over de ander dat "dat met hem niet te werken valt" of "dat zij wel heel erg drammerig is." Waar vervolgens allerlei zoals ik ze noem "by-pass"-oplossingen voor worden bedacht. Die ene lastige collega maar niet meer betrekken, of op een heel laat moment. Met nog meer gedoe als gevolg. En ik me dus afvraag als we allemaal volwassen mensen zijn, waarom het dan (soms) zo moeilijk is om je uit te spreken. En ik tegelijkertijd ook weet dat het nog niet zo makkelijk is...

Alsof het een buzz-woord is, hoor ik bij verschillende opdrachtgevers dat het tijd is voor het 'échte gesprek'. Managers en medewerkers moeten het echte gesprek met elkaar gaan voeren. Waarbij ik me dan afvraag wat de mensen die dit bedacht hebben daar nu echt mee bedoelen. En of diezelfde mensen snappen wat dat precies betekent, het echte gesprek voeren. Of dat wel kan. En of ze voldoende randvoorwaarden creëren om het echte gesprek met elkaar te voeren. Want in een omgeving waarin men zich niet uitspreekt is daar vaak ook een hele goede reden voor. Of was er een goede reden voor en wordt dat beeld in stand gehouden met verhalen die rondgaan. Bijvoorbeeld over mensen die zich hebben uitgesproken en daar naderhand last van kregen. Probeer in die context je maar uit te spreken en het 'echte gesprek' te voeren.

Begrijp me niet verkeerd, ik denk dat die "echte gesprekken" heel waardevol kunnen zijn. Maar alleen als je snapt waarom ze nu niet gevoerd worden en wat er dus voor nodig is om het wel te gaan doen. En als je helder hebt wat je daar dan mee bedoelt. Wat doen mensen dan, als ze het echte gesprek voeren? En hoe wordt daar dan mee omgegaan, met al die eerlijkheid? Dus, voor de mensen die het echte gesprek willen gaan voeren: wat spreek je (nu) niet uit omdat er spanning op zit? En misschien nog wel belangrijker, waarom doe je dat niet?

Met denk aan Shirine Moerkerken. Deze vraag komt uit het boek Conflicteren - conflict inzetten om verandering te veroorzaken.

#systeemdenken #toezicht #effectiviteit #voorbijhetgedoe #hetechtegesprek #context #randvoorwaarden