Een nieuwe maand een nieuwe systeemzin.

𝐇𝐞𝐭 𝐠𝐞𝐡𝐞𝐞𝐥 𝐢𝐬 𝐦𝐞𝐞𝐫 𝐝𝐚𝐧 𝐝𝐞 𝐬𝐨𝐦 𝐝𝐞𝐫 𝐝𝐞𝐥𝐞𝐧

Voordat ik dieper op deze vraag in ga, begin ik graag met de parabel over de 6 blinde mannen en de olifant. Wellicht ken je hem. In de parabel voelt iedere blinde man een ander stukje van de olifant en geeft er zo eigen betekenis aan. Vanuit zijn eigen achtergrond, kennis en perspectief. De olifant is een wal, een speer, een slang, een boom, een waaier, een touw. Maar samen komen ze niet tot een olifant.

Systeemdenken zegt dat het geheel altijd meer is dan de som der delen. Zoals bijvoorbeeld een team meer is dan de individuele spelers bij elkaar. Maar die ene zin "het geheel is meer dan de som der delen" valt op meer fenomenen toe te passen - zo ook op (probleem)definities. Wanneer loopt een toezichthouder bijvoorbeeld reputatierisico? Vraag het een jurist, een toezichthouder of communicatiemedewerker en ze zullen je een ander antwoord geven. Denk aan "niet nat willen gaan voor de rechter" (JZ), "wanneer je onvoldoende zichtbaar bent als toezichthouder" (tzh), of "wanneer een bestuurder onvoldoende alert reageert op berichten in de media" (com). - Ik vul maar wat in. Ze zijn allemaal waar - maar hebben tegelijkertijd ook allemaal maar een stukje van "reputatierisico" van de toezichtorganisatie te pakken.

Wat me opviel in de verschillende opdrachten van het afgelopen jaar is hoe iedereen vanuit zijn plek in het systeem invult wat iets is - bijvoorbeeld dus reputatierisico. En zoals de blinde mannen in de parabel elkaar proberen te overtuigen van hun eigen gelijk, zo ook proberen de verschillende stakeholders in die opdrachten die voorbij kwamen elkaar te overtuigen van het eigen perspectief. Waarmee het grotere, meeromvattende (het geheel) naar de achtergrond of zelfs buiten beeld verdween.

De vraag is wanneer je merkt dat je met elkaar in discussie bent over wat iets is (reputatierisico, innovatieve toezichthouder, en ga zo maar door) - waar je dan over hebt met elkaar? Heb je het over de olifant of heb je het over een deel van de olifant? En kun je dan nog uitzoomen?

#systeemdenken #geheel #delen #6blindemannen #olifant #kunjedeolifantwelzien