De kwaliteit van de onderlinge betrekkingen bepaalt hoe de inhoud wordt verstaan.

Vorige week schreef ik over Watzlawick die vijf axioma's beschreef en helpen om miscommunicatie tussen mensen te duiden. De eerste axioma luidt dat we niet niet kunnen communiceren. De tweede gaat daar op verder en zegt dat elke communicatie een inhouds- en betrekkingsaspect bezit. Of, anders verwoord: we communiceren niet alleen 'data' (inhoud), maar ook hoe die data (inhoud) begrepen moet worden. En waarbij geldt dat die laatste (het betrekkingsaspect; hoe je de data moet begrijpen) van een hogere orde is. Ook wel meta-communicatie.

Marijke Spanjersberg beschrijft in Meer dan de som der delen (hfst. 22 & 23) hoe het betrekkingsaspect impliciet een of meer van de volgende beweringen inhoudt: "Zo zie ik mezelf... zo zie ik jou... zo zie ik dat jij mij ziet." In het betrekkingsaspect zit een wetmatigheid , namelijk:
- als de betrekking 'gezond' is kan het over de inhoud gaan en verdwijnt het betrekkingsaspect naar de achtergrond.
- als de betrekking 'ongezond' is, is elke willekeurige inhoud brandstof voor de strijd over de vraag wie het voor het zeggen heeft (het betrekkingsaspect).

Vorige week sprak ik een vriendin over deze axioma en zij gaf een mooi voorbeeld. Op haar verdieping wordt de wc met nog een paar andere buren gedeeld. Wie het handdoekje verwisselt resulteert bij haar tot verschillende interpretaties. Waar de ene buuf 'een goede buuf is omdat ze het handdoekje heeft vervangen' stelt ze zich bij de andere buuf de vraag 'waar ze zich in godsnaam mee bemoeit' [in mijn woorden]. Zelfde handeling, andere relatie, andere interpretatie.

De vraag voor deze week is dan ook: als je merkt dat je in de communicatie met de ander een strijd aan het uitvechten bent - welke relatie (betrekking) heb je met die persoon of organisatie? En zou je die kwalificeren als gezond? Zo niet, wat ben je al dan niet onbewust met elkaar aan het uitvechten?

Ik wens je weer een fijne week.

#systeemdenken #toezicht #communicatie #miscommunicatie #watzlawick #axiomas #betrekkingsstrijd