'Niemand wil alleen maar efficiënt behandeld worden. [...] als je een versleten knie moet vervangen door een kunstknie moet dat efficient gebeuren. Maar 𝐚𝐚𝐧 𝐞𝐥𝐤𝐞 𝐤𝐧𝐢𝐞 𝐳𝐢𝐭 𝐞𝐞𝐧 𝐦𝐞𝐧𝐬 𝐯𝐚𝐬𝐭.' (Jan Rotmans, Omarm de Chaos, p. 12).

Ik las deze zin al weer een tijdje geleden, en markeerde hem met een hartje. Eentje om te onthouden. Eentje om nog een keer een bericht over te schrijven op linkedin. Door die zin werd ik getriggerd om anders te gaan kijken naar mijn omgeving, de werelden waar ik deel van uitmaak. Hoezeer staat de mens nog centraal, of eerder het economische of het juridische? En wat doet dat met ons, als mens, als burger, als maatschappij?

In het weekendmagazine van De Volkskrant van afgelopen weekend las ik een interview met Marianne Thieme en Ewald Engelen. Zij schreven een boek en maken een podcast. In het artikel zegt Thieme: "Het thema van ons boek en de podcast is dat we in een economisch systeem zitten dat ervoor zorgt dat de echte waarden van het leven verdwijnen. Mensen worden vooral als economische entiteiten beschouwd." In datzelfde weekend las ik enkele wetenschappeliijke artikelen die stelden dat toezicht meer bijdraagt aan de bestaande problemen dan dat ze er een oplossing voor biedt. Omdat toezicht op diezelfde premissen gestoeld is (kapitalisme, marktwerking etc.) en excessen vooral beschouwd worden als een uitvloeisel van niet-goed werkende markten... Toezicht stelt het onderliggende paradigma niet ter discussie. Wat deze wetenschappers voorstelden? Om naar het grotere geheel te gaan kijken, zien hoe de markt onderdeel uitmaakt van grotere gehelen, waar andere waarden centraal staan.

Maar goed, door die ene zin ging ik dus anders kijken. Viel me op hoe juridisch en economisch discours zo dominant zijn dat er weinig ruimte is voor iets anders. Bijvoorbeeld in gesprek met een groep van toezichthouders waar ik samen met Eline Weeda een masterclass aan mocht geven. Hoe sturend het juridische kader kan zijn, in waar het wel of niet over mag gaan, hoezeer je als toezichthouder van een juridische kijk gelijk kunt hebben, maar de wereld van die OTS zoveel complexer en groter is dan dat ene juridische stukje. En dat je waarschijnlijk meer 'wint' als je dat grotere plaatje kan zien.

Dus, als vraag aan jou, hoeveel oog heb je of mag je hebben in je (werk) voor het grotere geheel? En welk gedoe levert het op als je daarmee aan de slag wilt gaan?

Ik wens je weer een fijne dag.